Mesane Kanseri Nedir?
Mesane kanseri, idrar torbasının iç yüzeyinde ortaya çıkan tümördür. Mesane, idrarın böbreklerden süzüldükten sonra depolandığı ve sonra vücuttan atıldığı organdır. Genellikle iç yüzey hücrelerinden kaynaklanır.
Mesane kanseri temel olarak onkogenlerin aktivasyonu veya tümör baskılayıcı genlerin inaktivasyonuna yol açan mutasyonlar ile ilişkilidir. Erkeklerin mesane kanserine yakalanma olasılığı daha yüksektir. Ancak kadınlarda genellikle daha ileri safhada tanı konur ve daha kötü prognozla karşımıza çıkar.
Bu hastalık, kas invazyonu olmayan mesane kanseri (NMIBC), kas invazyonu olan mesane kanseri (MIBC) ve hastalığın metastatik formu olacak şekilde gelişmektedir.
Kanser ilerledikçe, özellikle ürotelyal hücreler noninvazif durumdan invaziv duruma geçer. Hastalığın her evresinin farklı moleküler varyantlar eklenir. Ek olarak epigenetik düzensizliklerin de önemli olduğu bilinmektedir.
Mesane Kanseri Genetik Testi Nedir?
Mesane kanserinde genellikle dış etkenlere maruz kalma, sigara içme, kimyasal maddelere maruz kalma gibi çevresel faktörler çok önemlidir. Ancak, kansere yatkınlıkla ilişkili bazı genler ve mesane kanserinin de gözlendiği nörofibromatosis tip 2 (NF2) gibi bazı sendromlarla ilişkisi bilinmektedir. Diğer kanserlere göre daha az olmakla birlikte mesane kanseri olan kişilerde de ailesel yatkınlık olabilir.
Genetik testler, ailesel kanser sendromlarını belirleme, bireylerin kanser riskini değerlendirme ve belirli genetik mutasyonları tespit etme amacıyla kullanılabilir. Genetik testler, genellikle belirli bir genetik durumu şüphelenilen veya ailesel öyküde belirgin kanser durumu olan bireylerde veya ailelerde düşünülür.
Ailesel kanser tarama testleri
Ailesel (Herediter) kanser tarama paneli, Yaklaşık 220 tane kanserle ilişkisi olduğu bilinen, 400 kadar da kanserle ilişkili olduğu düşünülen “aday” genler bulunmaktadır. Klinikçiler farklı paneller kullanılabilmektedir. Yeni kanser genleri tanımlandıkça panele eklenmekte ve paneller güncel tutulmaktadır.
Yeni nesil dizi analizleri ile yapılan geniş çalışmalar mesane kanserinin patogenezinde potansiyel olarak yer alan somatik genetik anormalliklerin daha iyi anlaşılmasına yol açmıştır. FGFR’ler, ErbB’ler, PI3K/Akt/mTOR ve Ras-MAPK gibi kinazlarda genetik değişiklikler ve kromatin yeniden yapılanması, hücre döngüsü düzenlemesi ve DNA hasarı onarımı gibi çok farklı genetik değişiklikler gözlemlenmiştir. Bununla birlikte, FGFR2 ve FGFR3’ün aktive edici mutasyonları veya füzyonları onaylanmış akıllı ilaç kullanımı için önemlidir. Bu sebeple kanser dokusundan genetik testlerin yapılması tedavi planlanmasında önemlidir.
Mesane Kanseri İçin Kullanılan Genetik Tarama Testleri Nelerdir?
UROTERİAL /MESANE KANSERİ İÇİN;
- KRAS (12,13,61,117, 146.kodon) (Yeni Nesil Dizi Analizi-NGS)
- NRAS (12,13,61,117, 146.kodon) (Yeni Nesil Dizi Analizi-NGS)
- HRAS (Yeni Nesil Dizi Analizi-NGS)
- BRAF (V600E) (Yeni Nesil Dizi Analizi-NGS)
- FGFR3 (Dizi analizi)
- PIK3CA (Yeni Nesil Dizi Analizi-NGS) (Ekson 9: E542 ve E545 ; Ekson 20: H1047) MTOR (inhibitörleri için )
- P53 (delesyon) (FISH)
- HER2 (Amplifikasyon)(FISH)
RNA sec: Tümörle ilişkili genlerdeki füzyonları (Özellikle FGFR genlerindeki füzyonlar) , ekspresyon farklılıklarını ve kopya sayısı değişikliklerini değerlendirmek için yapılır.
Kimler Mesane Kanseri Testi Yaptırmalıdır?
Mesane kanseri testleri genellikle belirli semptomlar veya risk faktörleri bulunan bireylerde düşünülür. Risk faktörleri arasında sigara içme geçmişi, önceki radyoterapi veya kemoterapi, belirli kimyasallara maruz kalma gibi faktörler bulunabilir. Ayrıca, ailesinde kanser geçmişi olan bireyler de risk altında olabilir.
Mesane Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Belirtileri kişiden kişiye değişebilir ve bazı durumlarda belirtiler fark edilemeyebilir. Ancak, genellikle mesane kanserinin belirtileri şunlar olabilir:
- İdrarda Kan Görülmesi (Hematuri): En yaygın belirti, idrarda görülen kan veya pembemsi renktir. İdrarda kan, genellikle mesane içindeki tümörün neden olduğu tahriş veya kanama sonucu ortaya çıkar.
- İdrar Yaparken Ağrı veya Yanma: İdrar yaparken ağrı, yanma hissi veya rahatsızlık gibi alt karın bölgesindeki belirtilere neden olabilir.
- Sık İdrara Çıkma: İdrar torbasının normal işlevselliğini etkileyebilir ve bu da sık sık idrara çıkma ihtiyacına neden olabilir.
- İdrarın Ani Kesilmesi Zorluğu: Kanseri, idrar akışını engelleyebilir ve bu da idrarın ani kesilmesi veya tam olarak boşaltılamamasına neden olabilir.
- Alt Karın veya Pelvik Bölgede Ağrı: Mesane kanseri büyüdükçe veya çevre dokulara yayıldıkça alt karın veya pelvik bölgede ağrı hissi olabilir.
Bu belirtiler her zaman kanseri göstermez, başka sağlık sorunlarından kaynaklanmış olabilir. Ancak, bu belirtilerden herhangi biri fark edildiğinde, bir sağlık profesyoneliyle görüşmek önemlidir. Erken teşhis, mesane kanserinin tedavi edilebilirliğini artırabilir. Kanser belirtileri fark edildiğinde veya kişi risk faktörleri taşıyorsa, bir doktora başvurmak ve gerekirse ileri tetkikler için yönlendirilmek önemlidir.