Papiller Tiroid Kanseri (Tiroid Karsinomu) Nedir?
Papiller tiroid kanseri, tiroid bezinin en sık görülen kanser türüdür ve tiroid kanserlerinin yaklaşık %80’ini oluşturur. Tiroid bezi, boyunda bulunan ve tiroksin (T4) ve triiyodotironin (T3) gibi metabolizma hormonları üreten önemli bir organdır. Papiller tiroid kanseri, bu bezin hücrelerinden kaynaklanan bir kanserdir. Medüller olmayan tiroid kanserlerinin yaklaşık %3-4’ü aileseldir. Kadınlarda sıklık fazladır. Kadınlarda görüldüğü yaşta erkeklere göre daha erken yaşlardır.
Bu kanser türü genellikle yavaş büyür ve diğer tiroid kanseri türlerine göre daha iyi bir prognoza sahiptir.
Papiller Tiroid Kanseri Özellikleri Nelerdir?
Bu kanser türünün belirgin özellikleri şunlardır:
Kök Hücre Kaynaklı: Papiller tiroid kanseri, tiroid bezinin kök hücrelerinden kaynaklanır. Bu hücreler, tiroid hormonlarının üretimi için gereklidir.
İyi Tanımlanmış Nodüller: Genellikle tiroid bezinin içinde veya çevresinde iyi tanımlanmış nodüller (küçük kitleler) olarak başlar.
Yavaş Büyüme: Bu kanser türü genellikle yavaş büyür ve yakındaki lenf düğümlerine veya diğer organlara nadiren yayılır.
Radyasyon Maruziyeti: Özellikle çocukluk döneminde baş boyun bölgesine yüksek dozda radyasyon maruz kalan kişilerde kanser riski artabilir.
Papiller Tiroid Kanserinde ve risk değerlendirilmesinde genetik testler nelerdir?
Kişilerin papiller tiroid kanseri riskini değerlendirmek veya bu kansere yatkınlığı gösterebilecek genetik faktörleri belirlemek amacıyla yapılan bir tıbbi testtir. Tiroid bezinin hücrelerinden kaynaklanan bir kanser türüdür ve tiroid kanserlerinin en yaygın türüdür.
- Genetik Mutasyonların Belirlenmesi: Bu test, papiller tiroid kanseri ile ilişkilendirilen belirli genetik mutasyonları tespit etmeyi amaçlar. Özellikle BRAF, RET/PTC, veya RAS gibi genlerdeki mutasyonlar papiller tiroid kanseri ile ilişkilendirilmiştir.
- Risk Değerlendirmesi: Genetik testler nadir de olsa bazı genetik hastalıklarla ilişkili olup olmadığını belirlemede önemlidir. Ailesel olan vakaların bir kısmı sendromlara eşlik eder. Örneğin barsak kanseri ile ilişkili FAP (Ailesel adenomatöz polipozis kolon) hastalığında, Cowden hastalığında-Çoklu Hamartoma Sendromu (iyi huylu tümörlerin göründüğü, meme, tiroid, rahimi sıklıkla etkileyen PTEN geni ile ilişki bir hastalıktır), Carney kompleksi tip 1 de, iyi huylu tümörler ve hormon sorunları gelişebildiği, ayrıca papiller ve foliküler tiroid kanseri riskinin de olduğu, PRKAR1A geni ile ilişkili bir hastalıktır. Yine Gardner sendromu, Werner sendromu, DICER 1 sendromunda medüller olmayan tiroid kanserleri gözlenebilir. Yine bu sendromların gözlenmediği ama ailede birden fazla kişinin etkilendiği aileler bilinmektedir. Bu ailelerin kanser için yatkınlık genleri taranmaktadır. Ailesel medüller olmayan tiroid kanserlerinde özellikle 1. Kromozom ve 19. Kromozom da ilişkili genler olduğu konusunda da çalışmalar bulunmaktadır.
Bu sebeple papiller troid kanserli bir kişide eşlik edebilecek bu hastalıkların bulgularının dikkatli değerlendirilmesi gerekirse genetik testlerin planlanmsı önerilir.
- Tedavi Planlaması: Genetik test sonuçları, tedavi planlamasını etkileyebilir. Özellikle daha agresif bir tedavi veya belirli ilaçların kullanımı gerekebilir.
- Aile Danışmanlığı: Genetik test sonuçları, aile üyelerinin de kanser riskini değerlendirmelerine yardımcı olabilir. Ailede benzer kanser öyküsü olan bireyler, kendileri için de genetik test düşünebilirler.
Papiller Tiroid Kanseri İçin Kullanılan Genetik Tarama Testleri:
Bu testler kanser dokusunda gelişecek somatik değişiklikleri araştırmak için kanser dokusundan yapılmaktadır.
- KRAS (12,13,61,117, 146.kodon) (Yeni Nesil Dizi Analizi-NGS)
- NRAS (12,13,61,117, 146.kodon) (Yeni Nesil Dizi Analizi-NGS)
- HRAS (Yeni Nesil Dizi Analizi-NGS)
- BRAF (V600E) (Yeni Nesil Dizi Analizi-NGS)
- RET yeniden düzenlenmeleri (FISH- Breakapart)
Papiller Tiroid Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Papiller tiroid kanseri belirtileri, genellikle boyun bölgesindeki tiroid bezinin büyümesi veya tiroid nodülünün varlığı ile ilişkilidir. Ancak bu belirtiler, başka tiroid sorunları veya benign (iyi huylu) nodüller tarafından da üretebilir.
- Boyunda kitle: Boyun bölgesinde, özellikle tiroid bölgesinde şişlik veya kitle hissi. Bu şişlik genellikle ağrısızdır.
- Tiroid Nodülü: Tiroid kanseri genellikle tiroid bezinde veya çevresinde bir veya daha fazla nodülün (küçük kitleler) varlığı ile başlar.
- Boğaz Rahatsızlığı: Boyun bölgesindeki tiroid nodülü veya kanseri nedeniyle boğazda rahatsızlık hissi.
- Yutma Güçlüğü: Büyümüş bir tiroid bezinin veya nodülün yutma güçlüğüne neden olması.
- Ses Değişiklikleri: Kanser, ses tellerini etkileyebilir ve ses kalitesinde değişikliklere neden olabilir.
- Nodülün Büyümesi: Mevcut bir tiroid nodülünün büyümesi veya büyüyen bir nodülün daha belirgin hale gelmesi.
- Boyunda Ağrı veya Hassasiyet: Genellikle ağrısızdır, ancak bazı hastalarda boyun bölgesinde hafif ağrı veya hassasiyet olabilir.
- Lenf Düğümlerinde Şişlik: Bazı vakalarda kanser, boyundaki lenf düğümlerine yayılabilir ve lenf düğümlerinde şişliğe neden olabilir.
Papiller tiroid kanseri genellikle yavaş büyür ve erken aşamalarda belirtileri hafif olabilir. Bu nedenle tiroid nodülü veya boyun bölgesinde herhangi bir değişiklik veya şüpheli belirtiler fark eden kişiler, bir sağlık profesyoneli ile görüşmelidirler.
